ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Νομ. Παράταξη «ΑΠΕΙΡΟΣ ΤΟΠΟΣ»
Εισήγηση στο Νομαρχιακό Συμβούλιο με θέμα
«η Οικονομική Κρίση και οι επιπτώσεις της» της κ Καλλιρρόης Ζηκίδου
Ιωάννινα 13.4.2009
Κύριε πρόεδρε,
Η παράταξή μας, συνεχίζοντας να καταθέτει τον προβληματισμό της για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τη χώρα μας και την κοινωνία, μετά το θέμα της ανεργίας που καταθέσαμε, καταθέτουμε σήμερα, στοιχεία και προτάσεις για το Δημοσιοοικονομικό πρόβλημα της χώρας, το οποίο επηρεάζει άμεσα την οικονομία της.
Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, παρασύρει τις οικονομίες ισχυρών κρατών στην δίνη της ύφεσης, της ανεργίας της κοινωνικής αναταραχής.
Οι κυβερνήσεις όλων των χωρών που υφίστανται τις συνέπειες της κρίσης, παίρνουν μέτρα προς την κατεύθυνση να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, να ανακάμψει η ζήτηση, ώστε να αποτρέψουν την ανεργία.
Κρίσιμοι κλάδοι της οικονομίας τους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία,ο τουρισμός και το εμπόριο πλήττονται σε μεγάλο βαθμό.
Μεγάλες τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες δεν χρεοκόπησαν, λόγω ενίσχυσής των, από τους κρατικούς προϋπολογισμούς.
Η διάρκεια, η έκταση και το βάθος της κρίσης, είναι αδύνατο να προβλεφτεί.
Σε αυτό το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον η χώρα μας βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής.
Προστατευμένη από το ευρώ και λόγω έλλειψης σοβαρής παραγωγικής βάσης, η κρίση μας άγγιξε με μικρές ακόμα επιπτώσεις στην απασχόληση.
Η περισσότερο εμφανής επίπτωση, εκδηλώθηκε με τον περιορισμό χρηματοδοτήσεων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οι τράπεζες φοβούμενες, τις επισφάλειες επιχειρήσεων και νοικοκυριών, έχουν περιορίσει τις χρηματοδοτήσεις.
Ο περιορισμός της ρευστότητας από τις τράπεζες, δημιουργεί προβλήματα στις επιχειρήσεις, ανατρέπει τα σχέδια σε νοικοκυριά, παγώνει τις επενδύσεις περιορίζει τη ζήτηση και οδηγεί την οικονομία σε ύφεση και ανεργία.
Τα στοιχεία των εργατικών οργανώσεων, είναι πολύ ανησυχητικά, αναφέρονται όχι μόνο σε απολύσεις, αλλά και συνθήκες και συμπεριφορές εργοδοτών, που θυμίζουν άλλες εποχές.
Σημαντικοί κλάδοι της Ελληνικής οικονομίας, όπως ο κλάδος της οικοδομής, θα αντιμετωπίσουν μέσα στους επόμενους μήνες καθίζηση, λόγω σοβαρού περιορισμού των στεγαστικών δανείων.
Ο τουρισμός, το εμπόριο και γενικότερα οι υπηρεσίες, θα δοκιμαστούν λόγω του περιορισμού αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.
Τα ασφαλιστικά ταμεία θα βλέπουν τα ελλείμματά τους, να διευρύνονται λόγω της αύξησης της ανεργίας και της αδυναμίας των επιχειρήσεων να καταβάλουν κανονικά τις εισφορές.
Μέσα σε αυτή τη δύσκολη οικονομικά περίοδο, όλοι προσδοκούν στην παρέμβαση του Δημόσιου τομέα, ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στη Ελληνική Οικονομία, αφού συμμετέχει κατά ένα μεγάλο ποσοστό στη διαμόρφωση του ΑΕΠ.
Όλοι περιμένουν από την Κυβέρνηση, με πολιτικές και νομοθετικές ρυθμίσεις να παρέμβει.
Να παρέμβει προς την κατεύθυνση των αδύναμων κοινωνικών ομάδων, μέσω μιας αναδιανεμητικής φορολογικής πολιτικής, στον περιορισμό των μη παραγωγικών κρατικών δαπανών, στην αύξηση των επενδυτικών δαπανών.
Περιμένουν να πάρει αποφάσεις που θα ενισχύσουν τις προσδοκίες, θα αλλάξουν την ψυχολογία, μια παράμετρος πολύ σημαντική στην οικονομία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το θέμα που τίθεται είναι κατά πόσο η Ελληνική Κυβέρνηση είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις προσδοκίες όλων μας.
Αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την έλλειψη οράματος ή πολιτικής βούλησης, αλλά και με την αντικειμενική αδυναμία που πηγάζει από το τεράστιο Δημόσιο χρέος, και τα ελλείμματα τα οποία πρέπει να διαχειριστεί.
Το Δημόσιο τα δύο τελευταία χρόνια, αδυνατεί να ανταποκριθεί ακόμα και στην ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Οι καθυστέρηση στις πληρωμές συμβασιούχων μισθωτών, προμηθευτών, Δήμων και Νομαρχιών έχει παγιοποιηθεί και θεωρείται αυτονόητο !!!
Η κάλυψη των αναγκών του, τόσο για επενδυτικές δαπάνες όσο και για λειτουργικές δαπάνες, γίνεται με δανεισμό που αγγίζει το 40%.
Το επιτόκιο που δανείζεται κάθε φορά, εξαρτάται από παράγοντες που έχουν να κάνουν με τον δυναμισμό και την οικονομική ευρωστία της οικονομίας της χώρας.
Η Ελλάδα δυστυχώς τα τελευταία πέντε χρόνια, με τις επιλογές των Κυβερνήσεων, οδηγήθηκε σε υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας.
Οι ξένοι επενδυτές παρακολουθώντας τις επιδόσεις της Ελληνικής οικονομίας, κρίνουν ότι ρισκάρουν περισσότερο, δανείζοντας την Ελλάδα και απαιτούν μεγαλύτερα επιτόκια.
Τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για το Δημόσιο χρέος στο τέλος του 2008, προκάλεσαν σοκ.
Το δημόσιο χρέος σε απόλυτα μεγέθη, αυξήθηκε το 2008 κατά 24,3 δισεκατομμύρια ευρώ, φτάνοντας στο ύψος των 262 δις ευρώ από 238 που ήταν το 2007.
Τα αντίστοιχα ποσοστά του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ, μετά από μία αναπροσαρμογή που προκάλεσε πολλές συζητήσεις 9,6%, από 25% που ζητούσε η Ελληνική Κυβέρνηση, τον Νοέμβριο του 2007, περιορίστηκε στο 93% περίπου από 98% το 2003.
Σύμφωνα με αναλύσεις ειδικών, το Δημόσιο χρέος μπορεί να έχει μικρή επίπτωση στην οικονομία, όταν άλλα μακροοικονομικά μεγέθη όπως η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ο πληθωρισμός, η ανάπτυξη είναι σε θετική κατεύθυνση.
Δυστυχώς όμως, τις τελευταίες δεκαετίες, η έλλειψη παραγωγικών επενδύσεων στον ιδιωτικό τομέα, η μετανάστευση πολλών επιχειρήσεων σε γειτονικές ή και άλλες χώρες, με χαμηλό εργατικό κόστος, οδήγησε την παραγωγική βάση της οικονομίας σε συρρίκνωση και την ανταγωνιστικότητά της, σε χαμηλότερα επίπεδα.
Το αποτέλεσμα αντανακλά στο ισοζύγιο πληρωμών, δηλαδή στην διαφορά των εισπράξεων που έχει η χώρα, από την πώληση προϊόντων και υπηρεσιών σε τρίτες χώρες, με τις αντίστοιχες πληρωμές που πραγματοποιούνται για τον ίδιο σκοπό.
Το έλλειμμα αυτό έχει φθάσει στο ύψος των 35 δίς ή στο 14,5% του ΑΕΠ, σε ανάλογες συνθήκες εάν δεν υπήρχε το Ευρώ, για να διατηρηθεί κάποιο πλεονέκτημα των Ελληνικών επιχειρήσεων, έπρεπε να υποτιμηθεί η δραχμή δραστικά !!!!! με ότι αυτό συνεπάγεται για τις ασθενέστερες τάξεις του πληθυσμού.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε βαθιά κρίση.
Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η Ελληνική Κυβέρνηση βρίσκεται σε αδυναμία να εφαρμόσει, προγράμματα και πολιτικές, που εφαρμόζουν άλλες κυβερνήσεις, με στόχο να αυξήσει την ζήτηση με παροχές σε ασθενείς ομάδες του πληθυσμού, να στηρίξει επιχειρήσεις και να ενισχύσει την ρευστότητα της οικονομίας με δραστική μείωση των επιτοκίων.
Σε μικροοικονομικό επίπεδο, οι παραγωγικές και μεταποιητικές επιχειρήσεις, αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης.
Ο πρωτογενής τομέας, συρρικνώνεται σε επικίνδυνο βαθμό.
Το εμπόριο και ο τουρισμός πρέπει να συμβιβαστούν με μικρότερες εισπράξεις, λόγω περιορισμού των εισοδημάτων των καταναλωτών.
Μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων, που συναλλάσσεται με το Δημόσιο, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, λόγω του ότι το Δημόσιο τα τελευταία χρόνια, δεν καταβάλει έγκαιρα τα οφειλόμενα…. ήδη παρουσιάζονται επιχειρήσεις που αρνούνται να εκδώσουν τιμολόγια στο Δημόσιο, αφού καλούνται να καταβάλουν τον ΦΠΑ (19%), πολύ πριν εισπράξουν το αντίτιμο των τιμολογίων.
Οι εισροές κεφαλαίων από το ΕΣΠΑ που θα ενίσχυε τη ρευστότητα στην οικονομία μας, καθυστερούν χαρακτηριστικά.
Ενδεικτικά θα σας αναφέρω ότι, πανελλαδικά δεν έχει εκταμιευτεί ούτε ένα λεπτό για την λειτουργία των δομών, αν και στο πλαίσιο χρηματοδότησης του ΕΣΠΑ, λειτουργούν από την 1/9/2008.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Τα πέντε τελευταία χρόνια, εφαρμόστηκαν πολιτικές, οι οποίες δυστυχώς δεν απέδωσαν.
Οι φορολογικές ελαφρύνσεις και χαριστικές πράξεις σε επιχειρήσεις, δεν οδήγησαν σε μαζικές επενδύσεις όπως πίστευε η Κυβέρνηση.
Έτσι τα έσοδα σταδιακά περιορίστηκαν, από φορολογικές απαλλαγές στα αποθεματικά των Α.Ε., από την κατάργηση του Φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας , του φόρου μεταβίβασης γονικών παροχών, από τη μείωση συντελεστών στα κέρδη των εταιρειών.
Με την διεύρυνση της βάσης φορολογίας των ακινήτων, μέσω του ΕΤΑΚ (Ενιαίο Τέλος Ακινήτων), η κυβέρνηση προσδοκούσε να εισπράξει, μέσα στο 2008, από φτωχούς και πλούσιους, εννιακόσια εκατομμύρια ευρώ, οι προσδοκίες της διαψεύστηκαν οικτρά.
Τα αποτελέσματα των Δημόσιων Επιχειρήσεων, στο σύνολό τους, από πλεόνασμα,255 εκ. ευρώ το 2004, κατέληξαν να εμφανίζουν σοβαρό έλλειμμα 1.643 εκ. ευρώ το 2008, χωρίς να λάβουμε υπ όψη, τις ζημιές που μετακυλίστηκαν στους πολίτες, μέσω της αύξησης των τιμών των υπηρεσιών που παρέχουν.
Η καθίζηση των φορολογικών εσόδων του Δημοσίου, θα ήταν εμφανείς από το πρώτο διάστημα της διακυβέρνησης της ΝΔ, εάν η οικονομία δεν συνέχιζε να κινείται σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που προϋπήρχαν.
Στον τομέα των δαπανών, οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. όχι μόνο δεν περιόρισαν τις δαπάνες, αλλά ενέργησαν με απίστευτη απλοχεριά.
Στον ευρύτερο Δημόσιο τομέα, δημιούργησαν εκατοντάδες υπηρεσίες και θέσεις, αύξησαν αμοιβές σε συμβούλια και επιτροπές, μοίρασαν θέσεις και μισθούς σε αντινομάρχες και αντιδημάρχους, έχρισαν διευθυντές και διοικητές χωρίς αρμοδιότητες με υψηλές αποδοχές
Στα ασφαλιστικά ταμεία, με νόμους και αποφάσεις, δημιούργησαν προβλήματα κατακόρυφης αύξησης των εξόδων τους, με την κατάργηση της λίστας φαρμάκων, τον τριπλασιασμό των αμοιβών των γιατρών σε κάθε επίσκεψη ασθενή ασφαλισμένου στο Δημόσιο, με μεταφορές ζημιογόνων ταμείων τραπεζών στο ΙΚΑ.
Τα αποτελέσματα των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας εμφανίζουν ελλείμματα στη διαχείρισή τους, της τάξης των 9 δίς ευρώ στο τέλος του 2008, από 3,9 δις του 2003.
Μια σειρά από αποτυχημένες πολιτικές οδήγησαν την Κυβέρνηση, σε Δημοσιονομικό αδιέξοδο.
Το μεγάλο δημόσιο χρέος, μαζί με το μεγάλο έλλειμμα, στο ισοζύγιο πληρωμών και στον προϋπολογισμό, περιορίζουν ασφυκτικά τη δυνατότητα αντίδρασης της Κυβέρνησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το ότι η Ελληνική οικονομία, θα ισορροπήσει σε χαμηλότερα επίπεδα εισοδημάτων και κατανάλωσης , τα αμέσως επόμενα χρόνια, είναι σχεδόν βέβαιο, αν η πολιτική μας ηγεσία, δεν αντιδράσει και δεν ανταποκριθεί στις νέες οικονομικές συνθήκες που δημιουργούνται.
Οι Πολιτικοί μας, πρέπει να κοιτάξουν στα μάτια την κοινωνία, να τολμήσουν να πουν την αλήθεια, η φράση του Ανδρέα Παπανδρέου στα 1994 «η το χρέος θα αφανίσει την χώρα ή η χώρα θα αφανίσει το χρέος» είναι επίκαιρη.
Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή, πρέπει να τολμήσει σοβαρές τομές σε θεσμούς και πρακτικές προς τέσσερες κατευθύνσεις:
· Στον Δημοσιονομικό τομέα, με την δραστική μείωση των μη παραγωγικών δαπανών, την δικαιότερη φορολόγηση εισοδημάτων, τον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης.
· Στην ανταγωνιστικότητα, με την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης.
· Στο κοινωνικό κράτος, με τη στήριξη βασικών τομέων όπως η υγεία η παιδεία και η πρόνοια.
· Στο κράτος δικαίου, με στήριξη των θεσμών, της διαφάνειας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και την ανάκτηση της εμπιστοσύνης του πολίτη, προς το Κράτος.
Πιστεύουμε, ότι όπως το 1994 και τα δέκα χρόνια που ακολούθησαν, η χώρα μας κατάφερε, να ανατρέψει τα δυσμενή Δημοσιονομικά μεγέθη, να ενταχθεί στη ΟΝΕ, να διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες, να επενδύσει τεράστια ποσά στην κατασκευή έργων υποδομής, να ενισχύσει το κύρος της στις ξένες κυβερνήσεις και τις χρηματαγορές. Μπορεί και σήμερα να βγει από τον φαύλο κύκλο των ελλειμμάτων, ακλουθώντας μια πορεία με τολμηρές και δίκαιες θεσμικές παρεμβάσεις.
Ειδικότερα:
· Mε αύξηση των δημοσίων επενδύσεων και στοχευμένες επενδυτικές πρωτοβουλίες σε κλάδους, όπου δεν επενδύει ο ιδιωτικός τομέας, λόγω αυξημένου επιχειρηματικού κινδύνου.
· Με τη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων που έχουν ανάγκη με εγγυημένα κεφάλαια από το ταμείο εγγυοδοσία μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ), ώστε να μη στεγνώσει η αγορά από ρευστότητα.
· Με την ενίσχυση των κλάδων εκείνων όπου η χώρα μας έχει συγκριτικό πλεονέκτημα και δημιουργούν προϋποθέσεις απασχόλησης, όπως ο τουρισμός, οι κατασκευές και ο αγροτικός τομέας.
· Με την σωστή λειτουργία των μηχανισμών ελέγχου των τιμών.
· Με την επιτάχυνση της εισροής κεφαλαίων από το ΕΣΠΑ.
Για το Νομό μας, η μεγαλύτερη διαφημιστική προβολή, του ιδιαίτερου κάλους φυσικών στοιχείων και περιοχών του Νομού μας και η ανάδειξή του σε τουριστικό προορισμό πρέπει να αποτελεί σταθερό στόχο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
Η στήριξη των προϊόντων της τοπικής αγοράς και η ένταξη του Νομού μας σε καθεστώς μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, ανάλογο με το καθεστώς των νησιών του β. Αιγαίου, θα δημιουργούσαν συνθήκες αναπτυξιακής ώθησης και πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά.
